Eigenbelang en groepsbelang

- ga naar artikel op LinkedIn -


 
In mijn vorige blog heb ik het erover gehad, dat deelnemers van een groep niet geneigd zijn hard te werken. Een andere fenomeen is welk belang je belangrijker vindt: je eigen belang of het belang van de groep.


Het voordeel van een groep is, dat als het de groep goed gaat, de individuen van de groep er ook voordeel bij hebben. Dit lijkt een goede reden om een tomeloze inzet voor dit collectieve belang.

Niets is minder waar. Als werknemer is het voor het bedrijf, als collectief, heel goed als je hard werkt. Als individu ben je er echter bij gebaat als je op tijd thuis bent en jezelf niet teveel vermoeit. Daar waar het individueel belang niet gelijk loopt met het collectief belang, zal je een afweging maken waar het zwaartepunt ligt: het groepsbelang of het eigen belang.

In die zin zit het leven vol afwegingen. Door het 'lidmaatschap' van een groep komen we regelmatig in situaties terecht waarbij het belang van de groep en ons eigen belang niet synchroon lopen.

Onderlinge afhankelijkheid

Als je deel uitmaakt van een groep én je moet samen met anderen prestaties leveren, dan is er een onderlinge afhankelijkheid. Immers, als iedereen hard werkt, dan is de collectieve prestatie hoog. Als iedereen zich minder inspant (zie mijn vorige blog), dan is de collectieve prestatie slecht. Dus of je het nou wilt of niet, je bent afhankelijk van de prestaties van anderen (en de anderen van jouw prestaties).

Dat gaat verder dan je wellicht op het eerste gezicht denkt. Als je een dubbel-partij moet tennissen, dan ben je voor een goede prestatie afhankelijk van je tennispartner. Maar als er geen tegenstanders zijn, dan kan je geen partij spelen. Je bent voor de prestatie dus ook afhankelijk van de tegenpartij!

Expeditie Robinson

Een individueel belang maakt het nog spannender. Stel je voor dat er twee teams zijn. Jij maakt deel uit van één van deze teams. Het best presterende team krijgt een bonus en binnen het best presterende team krijgt het beste leidinggevende individu een extra bonus.

Wat doe je? Als je je alleen maar inzet voor je team, dan is de kans groot, dat jouw team de bonus krijgt, maar dat een ander teamlid de extra bonus opstrijkt. Als je je daarentegen alleen maar focust op het leiding geven, dan loop je het risico, dat je met lege handen achterblijft, omdat het andere team beter heeft gepresteerd. Vergelijk dit eens met wat er in Expeditie Robinson gebeurt.

Het dilemma

Als iedereen alleen maar aan zichzelf denkt en niet aan het collectief belang, dan staat aan het einde iedereen met lege handen. Denk maar eens aan de beroepsvisserij: als alle vissers de quota aan hun laars lappen, dan is er straks 'geen vis meer'.

Kort door de bocht kan worden gesteld, dat als iedereen alleen maar naar zijn eigen belang kijkt, en niet naar het collectief belang, dat dit (zeker op langere termijn) slecht is voor iedereen. Voor belangrijke zaken is dit dilemma beslecht door wet- en regelgeving.

Makkelijker kunnen we het niet maken

Het betalen van belasting is hier het ultieme voorbeeld van. Alle collectieve voorzieningen worden hier uit bekostigd. Als we hier de mogelijkheid open zouden hebben om het individuele belang boven het groepsbelang te laten gaan, zou het best wel eens kunnen zijn dat er heel wat minder belasting betaald zou worden. Om die reden is dit proces in allerlei regels vastgelegd.

Als je de volgende keer belasting betaalt, bedenk dan maar dat je er op de lange termijn beter van wordt.

Wat heb je hier aan

In onze maatschappij maken we allemaal deel uit van veel verschillende groepen (werk, gezin, vrienden, clubs, buren etc.). Ben jij je bewust van de groepen waar jij je in bevindt, wat jouw bijdrage hierin is, wat jouw eigen belang is en wat het groepsbelang zou kunnen zijn?

Interessant?

Als dit artikel je iets over jezelf heeft geleerd, als je een vraag hebt of als er een ander onderwerp is, waar je meer over wilt weten, laat dan een bericht achter in het commentaarveld op LinkedIn.

Vind je nog veel meer rondom communicatie interessant, dan is onze NLP Opleiding wellicht iets voor jou.

(Foto Credits FreeImages)