NLP, therapie of bedrog?
- ga naar artikel op LinkedIn -|
|
Ik las vanmorgen in de krant (het AD van dinsdag 27 maart 2018) onder de kop "Therapeut nodig? Hier een les in afkortingen" het zoveelste stuk over met name NLP en EFT, waarin deze worden afgedaan als - laat ik vriendelijk blijven - niet wetenschappelijk bewezen.
Hoewel ik zelden de behoefte voel om te reageren op dit soort artikelen, wil ik er toch wat aandacht en tijd aan besteden.
Wetenschappelijk bewijs
Om wetenschappelijk bewijs te leveren voor een bepaalde therapie zijn de volgende vormvoorwaarden van toepassing: de werkwijze moet strak geprotocolleerd zijn, de werkwijze moet objectief zijn (onafhankelijk van de persoon) en de werkwijze moet herhaalbaar zijn. Elke wetenschappelijk bewezen therapie wordt vervolgens uitgebreid aan statistisch onderzoek onderworpen.
Met name de objectiviteit van de werkwijze werd in de jaren 70 van de vorige eeuw ter discussie gesteld door o.a. dr. Richard Bandler, één van de grondleggers van NLP. Hij kwam erachter dat de grootste bottleneck juist werd gevormd door deze objectiviteit. Succesvolle therapeuten bereikten goede resultaten door juist uit te gaan van de subjectieve ervaring van de cliënten. Door objectiviteit los te laten en zich te richten op de specifieke problemen van de cliënt én de manier waarop zij hun problemen ervaarden, konden zij de problemen van hun cliënten beter en sneller oplossen.
NLP is niet wetenschappelijk
In dit licht gezien is NLP in de kern dan ook nooit een wetenschappelijke methode geweest, wordt dat niet gepretendeerd en wordt dat ook niet nagestreefd. Het is dan ook niet vreemd, dat het houden van een wetenschappelijk onderzoek binnen het NLP-land haaks staat op de methode van werken binnen NLP en zich daarom niet laat verenigen. Eenvoudig gezegd: wetenschappelijk bewijzen dat NLP werkt is hetzelfde als droog blijven tijdens het zwemmen.
Dezelfde redenering geldt ook voor EFT. Ook EFT is gericht op de subjectieve beleving van de cliënt en stemt de behandeling/benadering van de cliënt daarop af. EFT is ook een nieuwere stroming/techniek, die alleen al daarom nog niet echt wetenschappelijk onderzocht is. Daar komt nog eens bij dat wetenschappelijk onderzoek veel geld kost. De vraag is dan ook, wie dit geld ervoor over heeft. NLP, noch EFT pretenderen wetenschappelijk te zijn, dus vanuit deze hoek is er geen noodzaak om iets te bewijzen.
Fenomenologie
Zowel EFT als NLP zijn fenomenologische benaderingen. Ze richten zich vooral op het zo goed mogelijk gebruik maken van en verbeteringen aanbrengen aan het verschijnsel (het fenomeen), zonder de behoefte te hebben om het verschijnsel (diepgaand) te verklaren. Het is beter om je tijd te steken in het gebruik maken van het verschijnsel dan het verklaren van het verschijnsel.
Op zich is dit niet vreemd en wordt hier ook in de wetenschap gebruik van gemaakt. Zwaartekracht en magnetisme zijn hier hele goede voorbeelden van. We kunnen op alle mogelijke manieren gebruik maken van zwaartekracht en magnetisme, we kunnen er berekeningen op los laten en op basis daarvan kunnen we raketten de lucht in schieten en treinen laten zweven. Maar er is één ding dat we niet kunnen: we kunnen ze niet verklaren.
Ontwikkeld door psychologen
Bij EMDR (ontwikkeld door de Amerikaanse psychologe Francine Shapiro) en ACT (ontwikkeld door de Amerikaanse psycholoog Steven C. Hayes) ligt dit een beetje anders. Beide technieken zijn ontwikkeld door psychologen. Er is hier wel degelijk een belang om daar een wetenschappelijke basis onder te hebben. Beide technieken zijn immers ontwikkeld door personen binnen een wetenschappelijke omgeving
Verschil
Wat me opvalt in het artikel is het verschil in benadering van de diverse technieken. Over EMDR wordt gezegd dat het werkt, al weet niemand precies hoe. Als het echter gaat over EFT (m.i. vergelijkbaar), dan is dit kennelijk wel bekend: successen worden toebedeeld aan een placebo-effect of de prettige aandacht van de therapeut.
Van EFT wordt gezegd dat het bestaan van energiebanen (de grondslag van EFT en andere energietechnieken zoals acupunctuur) in het westen (!) als onbewijsbaar wordt gezien. Daar staat tegenover dat acupunctuur door de medische wereld wél wordt erkend. Daar is het plotseling geen issue? En moet iets werkelijk zichtbaar zijn om te kunnen bestaan? Hoe zit het dan met zwaartekracht en magnetisme? We weten dat ze er zijn, maar ook die kunnen we niet zien.
Ook wordt psycholoog en schrijver Marcelino Lopez aangehaald. Ook hier is de berichtgeving wel erg eenzijdig. Ik verwijs graag even naar één van zijn blogs waarin hij het volgende aangeeft "Alle (erkende) therapieën werken gemiddeld gezien even goed". Ik denk dat dit blog een beter beeld geeft dan het aangehaalde artikel.
Tenslotte
Dat iets niet wetenschappelijk is bewezen wil nog niet zeggen, dat het niet werkt. Er zijn vele redenen waarom iets (nog) niet wetenschappelijk bewezen is waaronder:
- Er is (nog) geen onderzoek uitgevoerd omdat er onvoldoende interesse in is of geen geld voor beschikbaar is.
- Het is ethisch onverantwoord om wetenschappelijk onderzoek uit te voeren, waardoor wetenschappelijk onderzoek niet is toegestaan.
- Er zijn te veel beïnvloedende factoren die niet kunnen worden uitgesloten, waardoor wetenschappelijk onderzoek praktisch onmogelijk is.
Als dit artikel je iets heeft geleerd, als je een vraag hebt of als er een ander onderwerp is, waar je meer over wilt weten, laat dan een bericht achter in het commentaarveld op LinkedIn.
(Foto Credits FreeImages)