Praatjes zijn vooral gaatjes
- ga naar artikel op LinkedIn -|
|
De kat zit op de tafel
Neem nou eens de zin 'De kat zit op de tafel'. Wat je tenminste zal moeten aannemen is het volgende: er is een kat, er is een tafel, er is een relatie tussen de kat en de tafel én de vooronderstelling is dat een kat überhaupt kan zitten.
Wat je ook zal moeten aannemen is dat jouw beeld van een kat en een tafel ongeveer gelijk is aan het beeld dat de persoon heeft die de zin uitspreekt.
Wat weet je niet
Wat je bijvoorbeeld nog niet weet na het horen van de zin is: hoe ziet de kat er uit, hoe groot is de kat, waarom zit de kat op de tafel, hoe groot is de tafel, hoe ziet de tafel er uit, waarom staat er een tafel, waar staat de tafel, hoe hoog is de tafel, hoe is de kat op de tafel terecht gekomen, hoe lang zit de kat daar al, enzovoort, enzovoort.
Wat dacht je al te weten?
Een interessante zelftest is, om voor jezelf na te gaan, welke invullingen jij al had gedaan na het lezen van de zin. Hoe zag de kat er uit? Hoe zag de tafel er uit? Waar stond de tafel? Hoe is de kat op de tafel terecht gekomen? Enzovoort.
Wat zou je willen vragen?
Nog een interessante zelftest is, om voor jezelf na te gaan welke vragen jij had na het lezen van de zin. Had jij nog gaatjes in het beeld dat je had gemaakt? Of was je tevreden met het beeld dat je had gevormd?
Communicatie is een gatenkaas
Om met elkaar te communiceren, laten we veel informatie weg. Het is namelijk ondoenlijk om álles te vertellen. Als we iets tegen een ander zeggen, dan filteren we daarom het meest belangrijke er uit, en gaan er vervolgens van uit, dat de ander wel 'begrijpt wat we bedoelen'.
Meestal is dat ook wel het geval of praten we voldoende dicht langs elkaar heen om elkaar te begrijpen. De meeste van de weggelaten informatie vullen we zelf op één of andere manier in. Hoe we dat doen is afhankelijk van de context en de mate waarin we de zin belangrijk vinden.
Hoe pittiger de kaas, hoe groter de gaten
De zin 'De kat zit op de tafel' is een simpele uitspraak. Wanneer zinnen abstracter en complexer worden, is de hoeveelheid weggelaten informatie groter. De vooronderstelde beelden zullen dan ook meer van elkaar afwijken.
De volgende zin is een voorbeeld van een eenvoudige zin met abstracte begrippen: 'De obstructie van de rechtspraak werkt losbandigheid in de hand'. Het zou zomaar een zin uit een verkiezingsprogramma kunnen zijn. Vraag je eens af, welke informatie is weggelaten uit deze zin! Weet jij nu wat er bedoeld wordt? Welke vragen kan je allemaal stellen? Voor de lezers van mijn vorige blog: deze zin bevat drie nominalisaties!
Kan het erger? Ja hoor. De eerste alinea van een willekeurig verkiezingsprogramma dat ik ooit onder ogen kreeg, bevatte 8 zinnen met daarin 217 woorden (ruim 27 woorden per zin). De zinnen bevatten in totaal 50 zelfstandige naamwoorden (ruim 6 per zin) waarvan 43 nominalisaties (ruim 5 per zin).
Wat heb je hier aan?
Realiseer je, dat de hoeveelheid weggelaten informatie behoorlijk groot kan zijn. Om zoveel mogelijk 'ruis' uit de communicatie weg te halen kan je de volgende drie vragen aan jezelf stellen:
- Welke informatie heb ik niet gekregen (in plaats van aannames te doen). Zou ik een tekening kunnen maken uitsluitend op basis van wat de ander heeft gezegd?
- Welke betekenis hebben de woorden voor de 'spreker' (in plaats van mijn eigen betekenis er aan te geven)
- Van welke vooronderstellingen gaat de spreker uit (in plaats van mijn eigen wereldbeeld te volgen)
Interessant?
Als dit artikel je iets over jezelf heeft geleerd, als je een vraag hebt of als er een ander onderwerp is, waar je meer over wilt weten, laat dan een bericht achter in het commentaarveld op LinkedIn.
Vind je nog veel meer rondom dit thema interessant, dan is onze NLP Opleiding wellicht iets voor jou.
(Foto Credits RgbStock)